TSUE: Wyłączenie nieuczciwych warunków umownych w umowach CHF- bez konieczności oświadczeń
Warszawa, 07.12.2023 (ISBnews) - Wyłączenie stosowania nieuczciwych warunków umownych w umowach frankowych nie może być zawieszone albo uzależnione od spełnienia dodatkowych przesłanek, jak składanie sformalizowanego oświadczenia przed sądem. Z ochrony tej korzysta bowiem od razu, uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Trybunał wydał wyrok dotyczący wykładni dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich w kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego indeksowanego do franka szwajcarskiego za nieważną (C-140/22 mBank).
Pytanie prejudycjalne w tej sprawie skierował do Trybunału Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia.
Przed sądem tym toczy się postępowanie, w którym kredytobiorcy domagają się od banku zwrotu sum pieniężnych zapłaconych na podstawie umowy kredytu hipotecznego. Umowę tę, ich zdaniem, należy uznać za nieważną, gdyż zawiera nieuczciwe warunki umowne dotyczące kursu sprzedaży franka szwajcarskiego uwzględnianego przy ustalaniu wysokości rat kredytu (tzw. klauzule przeliczeniowe).
Abuzywność klauzul przeliczeniowych i wyłączenie ich z umowy pociągnęłoby za sobą stwierdzenie jej nieważności w całości. To z kolei rodziłoby konieczność wzajemnego zwrotu świadczeń, które strony spełniły na podstawie umowy.
Sąd Rejonowy powziął wątpliwość co do wykładni dyrektywy 93/13/EWG ze względu na uchwałę Sądu Najwyższego z 7 maja 2021 r., z której wynika że umowa, po wyeliminowaniu postanowień niedozwolonych, staje się trwale bezskuteczna w chwili, w której konsument - pouczony przez sąd o skutkach wykonania praw przysługujących mu na mocy dyrektywy 93/13/EWG - potwierdzi, że chce te prawa wykonać, i godzi się na wynikający z tego upadek umowy.
W związku z tym zwrócił się do TSUE o wykładnię przepisów tej dyrektywy. Chciał także uzyskać informację, czy dopuszczalne jest, aby roszczenie konsumenta o zwrot świadczeń spełnionych na podstawie nieważnej umowy kredytu zostało obniżone o równowartość odsetek kapitałowych, które przysługiwałyby bankowi, gdyby umowa pozostała w mocy.
W dzisiejszym wyroku Trybunał przypomniał, że sądy krajowe mają obowiązek zbadać z urzędu, czy postanowienia umowy mają nieuczciwy charakter i wyłączyć stosowanie nieuczciwych warunków umownych tak, aby nie wywierały one skutków wobec konsumenta.
"Skutek w postaci braku związania konsumenta nieuczciwym postanowieniem umowy nie może być zawieszony albo uzależniony od spełnienia dodatkowych przesłanek przewidzianych w prawie krajowym lub orzecznictwie. W konsekwencji, w celu skorzystania z ochrony przewidzianej w dyrektywie 93/136/EWG, konsument nie musi złożyć sformalizowanego oświadczenia przed sądem. Z ochrony tej korzysta bowiem od razu. Może się jej ewentualnie zrzec, wyrażając dobrowolną i świadomą zgodę na dany warunek umowy" - czytamy w komunikacie.
Zdaniem Trybunału, zobowiązanie konsumenta do składnia osobnego oświadczenia w celu dochodzenia jego roszczeń mogłoby podważyć odstraszający skutek dyrektywy 93/13/EWG, zachęcając banki do odrzucania przedsądowych żądań konsumentów dotyczących stwierdzenia nieuczciwego charakteru klauzul umowy.
Odpowiadając na pytanie dotyczące możliwości obniżenia przez sąd kwot dochodzonych przez konsumenta od banku o równowartość odsetek, które bank otrzymałby, gdyby umowa pozostała w mocy, Trybunał przypomniał, że dyrektywa 93/13/EWG stoi na przeszkodzie żądaniu przez bank rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału oraz ustawowych odsetek za zwłokę liczonych od dnia wezwania do zapłaty.
Dopuszczenie możliwości żądania od konsumentów wynagrodzenia za korzystanie z kapitału Trybunał uznał za sprzeczne z długoterminowym celem dyrektywy 93/13/EWG, podano.
(ISBnews)
Źródło: ISB news
- 06.05.2024BankiZmiany w przepisach
Prezydent podpisał nowelę dot. wydłużenia wakacji kredytowych na 2024 r.
Warszawa, 06.05.2024 (ISBnews) - Prezydent podpisał nowelizację ustawy o wsparciu kredytobiorców oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, które zakładają m.in. wydłużenie tzw. wakacji kredytowych na 2024 r. dla tych, u których rata przekroczy 30% dochodu gospodarstwa domowego, wynika z informacji Kancelarii Prezydenta.
- 06.05.2024Banki
ING Bank Śląski zawarł 728 ugód z kredytobiorcami CHF, nie oczekuje zmiany trendu
Warszawa, 06.05.2024 (ISBnews) - ING Bank Śląski nie oczekuje zmiany trendu w zawieraniu ugód z kredytobiorcami frankowymi po kwietniowym orzeczeniu Sądu Najwyższego, stwierdziła wiceprezes banku Bożena Graczyk. Bank zawarł 728 ugód z kredytobiorcami do 28 marca.
- 06.05.2024BankiAnalizy i raporty
NBP: Banki oczekują wzrostu popytu na kredyty dla firm, spadku na kredyty mieszk. w II kw.
Warszawa, 06.05.2024 (ISBnews) - Banki zapowiadają na II kwartał br. nieznaczne zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów dla większości ich rodzajów przy złagodzeniu dla kredytów konsumpcyjnych, wynika z ankiety Narodowego Banku Polskiego (NBP). Oczekują jednocześnie wzrostu popytu na kredyty długoterminowe dla dużych przedsiębiorstw i kredytów konsumpcyjnych oraz spadku popytu na kredyty mieszkaniowe.
- 30.04.2024Banki
Bank Pekao widzi 'dużą szansę' na obniżenie wskaźnika poniżej 5% do końca 2024 r.
Warszawa, 30.04.2024 (ISBnews) - Bank Pekao dostrzega "dużą szansę, by wskaźnik kredytów niepracujących (NPL) banku spadł poniżej 5% w 2024 r., poinformował prezes Leszek Skiba.
- 30.04.2024Banki
BIK: Wartość kredytów udzielonych mikroprzedsiębiorcom spadła o 3,4% r/r w marcu br.
Warszawa, 30.04.2024 (ISBnews) - Banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom w marcu br. 13,8 tys. kredytów (spadek o 4,5% r/r) o łącznej wartości 2,13 mld zł (spadek 3,4% r/r), podało Biuro Informacji Kredytowej (BIK).