UCE/WSB: Ceny w sklepach detalicznych wzrosły średnio o 20,3% r/r I półr. 2023 r.

Uwzględniając tylko artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe w I półroczu wzrost wyniósł średnio 20% r/r. Dwucyfrowe wzrosty odnotowało 16 z 17 monitorowanych kategorii - od 12,6% do 32,4% r/r - a wyjątkiem były artykuły tłuszczowe, które zdrożały o 3,9% r/r. Najwięcej podrożały warzywa - 32,4% r/r. W piątce najbardziej drożejących grup towarów są też karmy dla zwierząt - 31,6%, chemia gospodarcza - 27,8%, dodatki spożywcze - 24,4%, a także nabiał - 24,2%, podano.

"Od stycznia do czerwca 2023 roku w kategorii żywność i napoje bezalkoholowe odnotowano najwyższe wzrosty cen. Mimo spadku wartości wskaźnika inflacji dla całego koszyka dóbr i usług do 11,5%, w czerwcu br. podwyżki w tej kluczowej dla konsumentów kategorii wyniosły 17,8%, a w lutym i marcu aż 24%" - powiedziała Edyta Wojtyla z Uniwersytetu WSB Merito Poznań, cytowana w komunikacie.

"Producenci i handlowcy, działając w warunkach niepewnego otoczenia ekonomicznego, utrzymują wysokie marże w celu maksymalizowania i utrzymania zysków, które mogą zapewnić im przetrwanie w przypadku przyszłych zawirowań, wynikających ze spowolnienia gospodarczego czy spadku popytu globalnego. Mimo ogólnej obniżki cen surowców rolnych i postępującego procesu dezinflacji po stronie kosztów produkcji, nadal mamy do czynienia z niestabilnym rynkiem żywności i pojawiającymi się ograniczeniami produkcyjnymi, takimi jak warunki pogodowe czy zmiany w polityce rolnej i handlowej" - dodała.

Anna Semmerling z Uniwersytetu WSB Merito Gdańsk wskazała, że do przyczyn wysokich cen w I półroczu br. należy nadal zaliczyć konsekwencje wzrostu cen czynników produkcji.

"Dodatkowo ostra zima wpłynęła na koszty zakupu warzyw i owoców. Z kolei problemy ze zbożem znalazły odzwierciedlenie w cenach wielu produktów od pieczywa po karmy dla zwierząt" - wytłumaczyła ekspertka.

Wskazała, że według raportów z ostatnich 2-3 miesięcy, dynamika wzrostu cen r/r maleje. Jednak ogólny wynik z całego I półrocza jest wciąż wysoki.

"Dynamika podwyżek r/r w każdym kolejnym kwartale powinna hamować. Ale przy wysokim poziomie inflacji musimy przygotować się na długi proces powrotu tego wskaźnika do optymalnego poziomu poniżej 5%. Przewiduję, że do końca roku ceny w sklepach nadal będą rosły w dwucyfrowym tempie. O inflacji jednocyfrowej mówi się dopiero w kontekście początku kolejnego roku, ale to również na razie bardzo optymistyczne prognozy" - dodała Semmerling.

W pierwszej dziesiątce najbardziej drożejących r/r kategorii znalazły się ponadto pieczywo: 22,8%, produkty sypkie - 22,6%, art. dla dzieci - 21,8%, wędliny - 19,9%, a także napoje - 19,2%. Z kolei zaraz za Top10 są słodycze i desery - 17,2% r/r. Dalej są ryby i środki higieny osobistej - po 14,9% r/r. Prawie pod koniec rankingu jest mięso - 14,5% r/r. Zestawienie zamykają artykuły tłuszczowe z jednocyfrowym wzrostem - o 3,9% r/r. Tuż przed nimi są używki i owoce - 12,6% i 13,7% r/r, wymieniono w materiale.

Wojtyla przewiduje, że zmiany cen we wszystkich wymienionych kategoriach produktów będą uwarunkowane preferencjami i możliwościami zakupowymi konsumentów. Ich decyzje są zależne w głównej mierze od stopnia realizacji potrzeb i możliwości finansowych. Inne czynniki to m.in. dostępność substytutów i elastyczność cenowa danego dobra.

"Cena, w przypadku której klienci nie zrezygnują z zakupu danego produktu, ze względu na malejące realne dochody, utrzyma się na poziomie gwarantującym sprzedaż i nawet minimalny zysk dla sprzedawcy" - podsumowała Wojtyla.

W raporcie porównano wyniki z I półrocza 2023 r. i tego samego okresu z 2022 r. Dotyczyło to 17 kategorii i ponad 100 najczęściej wybieranych przez konsumentów produktów codziennego użytku. Łącznie zestawiono ze sobą przeszło 461,4 tys. cen detalicznych ze sklepów należących do 63 sieci handlowych. Badaniem objęto wszystkie na rynku dyskonty, hipermarkety, supermarkety, sieci convenience oraz cash&carry docierające ze swoją ofertą do większości konsumentów w Polsce.

(ISBnews)