UOKiK chce prac nad ustawą o jednolitych wzorach umów o kredyt hipoteczny ze stałą stopą
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) chce jak najszybszego rozpoczęcia prac legislacyjnych nad ustawą, która wprowadzi do polskiego prawa jednolite wzorce umów o kredyt hipoteczny oparty o okresowo stałą stopę procentową, podał Urząd. Wzorce obowiązywałby wszystkich kredytodawców, bez możliwości dokonywania modyfikacji, a proponowane rozwiązanie zabezpiecza interesy konsumentów, ale też ogranicza ryzyko prawne po stronie banków.
Według UOKiK umowa taka powinna zapewniać przejrzyste zasady udzielania i obsługi kredytów - "bez kruczków, gwiazdek i dodatkowych kosztów"; łatwiejsze porównywanie ofert banków; większą ochronę i niższe koszty po stronie kredytobiorców; mniejsze koszty ryzyka po stronie kredytodawców oraz stałą stopę procentową przez co najmniej 5 lat.
"Polscy konsumenci, chcąc kupić mieszkanie, napotykają liczne trudności. Najbardziej odczuwalną i szeroko komentowaną przeszkodą są koszty kredytów hipotecznych, które uchodzą za najwyższe w UE. Do tego dochodzą skomplikowane wzorce umów, często naszpikowane niejasnymi klauzulami oraz obwarowaniami - np. takimi, które uzależniają wysokość marży od wykupienia dodatkowych usług. Rozwiązaniem, które pozwala ochronić konsumentów przed nieuczciwymi warunkami w umowach kredytu, są jednolite wzorce umów kredytu hipotecznego opartego o okresowo stałą stopę procentową wprowadzone ustawą" - czytamy w komunikacie.
Eksperci UOKiK od ponad roku pracują nad wzorcami, które miałyby zastosowanie przy nabywaniu mieszkań i domów na rynkach pierwotnym oraz wtórnym, podano.
"Tego typu wzorce wydają się być dziś wręcz niezbędne dla zapewnienia Polkom i Polakom otwartego dostępu do tańszego finansowania zakupu mieszkania czy budowy domu. Projektując wzorce zaangażowaliśmy do pracy zarówno przedstawicieli Związku Banków Polskich, jak i Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Wszyscy oni wspierają wprowadzenie do polskiego prawa bezpiecznego, uczciwego i niepodważalnego wzorca umowy kredytu hipotecznego opartego o okresowo stałą stopę procentową. Mamy przygotowane zmiany prawne w tym zakresie i chcielibyśmy jak najszybciej rozpocząć prace legislacyjne oraz konsultacje publiczne, dlatego wystąpiłem do pana premiera o upoważnienie oraz o wpis do wykazu prac Rady Ministrów. Mam nadzieję, że te potrzebne kredytobiorcom zmiany spotkają się z przychylnością rządu" - powiedział prezes UOKiK Tomasz Chróstny, cytowany w komunikacie.
"Mamy nadzieję, że niezwłocznie otrzymamy wpis do wykazu prac legislacyjnych i upoważnienie do prowadzenia prac tak, aby na początku przyszłego roku projekt mógł trafić do Sejmu i Senatu i został uchwalony najpóźniej w połowie 2026 roku" - dodał.
Przygotowanie wzorców umów kredytu hipotecznego opartego o okresowo stałą stopę procentową przez Urząd daje gwarancję, że będą one standardem zapewniającym bezpieczeństwo konsumentom, a także stabilność prawną sektorowi finansowemu, podkreślono.
"Wprowadzenie rozwiązania proponowanego przez prezesa UOKiK w praktyce oznaczałoby, że kredytodawca zawierając z konsumentem umowę kredytu hipotecznego opartego o okresowo stałą stopę procentową, obowiązkowo musiałby się posługiwać wzorcem z ustawy o kredycie hipotecznym. Przedsiębiorca nie mógłby przy tym go modyfikować, dzięki czemu konsumenci byliby chronieni przed wprowadzaniem nieuczciwych klauzul" - czytamy dalej w materiale.
Urząd zaznaczył, że podwyższenie poziomu ochrony konsumentów to nie jedyna korzyść z wprowadzenia ustawowego wzorca. Do tego dochodzi większa przejrzystość zasad udzielania i obsługi kredytów mieszkaniowych oraz ułatwienie porównywania ofert kredytowych z różnych banków. Przy zawieraniu umowy wg jednolitego ustawowego wzorca nie byłoby możliwe sprzedawanie konsumentom wraz z kredytem hipotecznym dodatkowych usług (poza ubezpieczeniem nieruchomości), co jest obecnie problemem na rynku. Dzięki temu wysokość rat byłaby bardziej przewidywalna dla konsumentów, a same umowy pozbawione istotnych kosztów dodatkowych usług.
"Ponadto, we wzorcach ujednolicone byłyby zasady obliczania oraz określona maksymalna wysokość rekompensaty, jakiej bank może domagać się, kiedy konsument skorzysta z prawa do wcześniejszej spłaty" - podano także.
Umowy kredytu hipotecznego opartego o okresowo stałą stopę procentową zawierane według jednolitego wzorca, zgodnie z założeniami Prezesa UOKiK, zapewniałyby stałą stopę procentową przez co najmniej 5 lat. Takie rozwiązanie oznacza większą przewidywalność obciążeń finansowych związanych z kredytem w najbardziej newralgicznym okresie kredytowania.
"Produkty kredytowe dostępne obecnie na polskim rynku przewidują niezmienność oprocentowania przez okres 5 lat. Jedną z przyczyn jest fakt, że na polskim rynku brakuje adekwatnych zabezpieczeń dla banków. Jednak zakładamy, że w miarę jak rynek kredytów na stałą stopę będzie się rozwijał, zaś stopy procentowe spadały, rozwijać będzie się też oferta uwzględniająca dłuższe okresy stałego oprocentowania, a w perspektywie kilkunastoletniej - zapewniające stałe oprocentowanie kredytu nawet w całym okresie kredytowania" - skomentował prezes UOKiK.
Urząd wskazał też, że jednym z najbardziej palących problemów sektora finansowego, który jednocześnie przekłada się na koszty kredytu i coraz węższą ofertę produktów, jest ryzyko prawne. Wg danych ZBP średnioroczna marża kredytu hipotecznego w 2024 r. wynosiła 1,7%, z czego blisko połowa (0,81 pkt proc.) stanowił koszt ryzyka prawnego. Przekładając to na konkretne liczby, koszt tego ryzyka wyniósł w 2024 r. ok. 537,9 mln zł. Wprowadzenie bezpiecznego, jednolitego wzorca umowy kredytu hipotecznego o okresowo stałej stopie procentowej w ustawie pozwoliłoby to ryzyko zminimalizować. Zgodnie z orzecznictwem TSUE, jeżeli prawodawca zadbał o to, żeby w ustawowych warunkach nie było postanowień nieuczciwych, zaś prawa obu stron były należycie wyważone, wówczas te warunki nie mogą być kwestionowane przed sądem.
(ISBnews)
Źródło: ISB news
- 06.06.2025BankiZmiany w przepisach
Hołownia: Polska 2050 chce windfall tax od banków; jeśli nie zadziała - wakacje kredytowe
Polska 2050 chce wpisać do renegocjowanej umowy koalicyjnej wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków (tzw. windfall tax) dla sektora bankowego, poinformował przewodniczący ugrupowania, marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Zastrzegł, że jeśli banki przerzucą koszt tego podatku na klientów, Polska 2050 zaproponuje powrót do wakacji kredytowych.
- 21.05.2025Zmiany w przepisach
MF: Deklaracja podniesienia kwoty wolnej od podatku jest aktualna - trwają prace
Deklaracja podniesienia kwoty wolnej od podatku jest aktualna - trwają prace w tym zakresie, poinformował wiceminister finansów Jarosław Neneman.
- 14.05.2025Zmiany w przepisach
Domański: Założenia do nowego rozwiązania - tj. ugód podatkowych pojawią się w br.
Ministerstwo Finansów pracuje nad nowym rozwiązaniem - tj. ugodami podatkowymi, których założenia zostaną przestawione w tym roku, poinformował minister finansów Andrzej Domański.
- 14.05.2025Zmiany w przepisach
Domański: Propozycje dot. zmian w podatku Belki przedstawimy przed wakacjami
Ministerstwo Finansów pracuje nad zmianami w podatku od zysków kapitałowych - tzw. podatku Belki - i przedstawi nową propozycję przed wakacjami, poinformował minister finansów Andrzej Domański.
- 14.05.2025Zmiany w przepisach
Nowe propozycje deregulacji to m.in. koszty podatkowe bez ograniczeń z VAT
Dwunasta tura pomysłów propozycji regulacyjnych opublikowana na stronach www.sprawdzamy.com obejmuje m.in.: koszty podatkowe bez ograniczeń z VAT oraz ujednolicenie stawek VAT na żywność, podała SprawdzaMy - Inicjatywa Przedsiębiorcy dla Polski.